โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยรามคำแหง (ฝ่ายประถม) ได้ก่อตั้งขึ้นโดยอดีตอธิการบดีรังสรรค์ แสงสุข ซึ่งตระหนักถึงความสำคัญของการศึกษาขั้นพื้นฐานเป็นอย่างยิ่ง โดยได้มอบหมายให้รองศาสตราจารย์นพคุณ คุณาชีวะ รองอธิการบดีฝ่ายสวัสดิการสมัยนั้น จัดตั้งโครงการพัฒนาเด็กเล็กขึ้นในระยะแรกเพื่อลดปัญหาผู้ปกครองที่ไม่สามารถนำบุตรหลานไปฝากเรียนในโรงเรียนอนุบาลหรือสถานรับเลี้ยงเด็กในบริเวณใกล้เคียงที่พักได้ และเพื่อเป็นสวัสดิการแก่บุคลากรมหาวิทยาลัยรามคำแหง ในปี 2537 จึงได้เปิดรับนักเรียนในชั้นบริบาล 2 ห้อง ชั้นอนุบาล 1 ห้อง ซึ่งโรงเรียนได้พัฒนาด้านวิชาการและด้านบุคลากรตลอดเวลาจนประสบผลสำเร็จ

ดังนั้น โครงการพัฒนาเด็กเล็กจึงได้เปลี่ยนเป็นโรงเรียนอนุบาลรามคำแหง ในปี 2538 หลังจากนั้นเป็นต้นมา โรงเรียนก็ได้รับการสนับสนุนจากมหาวิทยาลัยอย่างเต็มที่มาโดยตลอดและพัฒนาทุกด้านอย่างรวดเร็ว จนถึงระดับชั้นอนุบาล 3 ซึ่งเป็นชั้นสูงสุดของโรงเรียน ผู้ปกครองที่เป็นบุคลากรของมหาวิทยาลัยก็ประสบปัญหาในการหาโรงเรียนให้บุตร จึงได้เรียกร้องให้โรงเรียนเปิดสอนชั้นประถมศึกษาต่อไป โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยรามคำแหง (ฝ่ายประถม) จึงได้จัดตั้งขึ้นโดยได้รับอนุมัติจากสภามหาวิทยาลัยรามคำแหง เมื่อวันที่ 15 ธันวาคม 2540 และเปิดรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ในปีการศึกษา 2541 เป็นต้นมา และได้ขยายชั้นเรียนถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ในปีการศึกษา 2546

การดำเนินงานในระยะแรก มหาวิทยาลัยอนุมัติให้ปรับปรุงอาคารเชลียงเป็นอาคารเรียนระดับปฐมวัยและปรับปรุงอาคารสองแควและอาคารตรีบูร เป็นอาคารเรียนระดับประถมศึกษาจนถึงภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2548 โรงเรียนได้ย้ายนักเรียนระดับประถมศึกษาและนักเรียนภาคภาษาอังกฤษไปเรียนที่อาคารเรียนหลังใหม่ เมื่ออาคารเรียนแล้วเสร็จในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2548 โรงเรียนได้ย้ายนักเรียนระดับอนุบาลทั้งหมดที่เรียนอยู่อาคารเรียนหลังเก่าไปเรียนที่อาคารเรียนหลังใหม่

ปีการศึกษา 2544 โรงเรียนได้เปิดสอนภาคภาษาอังกฤษ ชั้นอนุบาล 1 โดยจัดประสบการณ์การเรียนรู้ด้วยเทคนิคบูรณาการ (Integration) แบบ 2 ภาษา (Bilingual) เน้นการสื่อสารด้วยภาษาอังกฤษเป็นสำคัญและในปีการศึกษา 2547 โรงเรียนได้ขยายชั้นเรียนระดับประถมศึกษาปีที่ 1 เพื่อสร้างการเรียนรู้สู่ระดับสากล เป็นการสร้างเยาวชนรุ่นใหม่ที่มีคุณภาพแก่สังคมไทยต่อไป

ในด้านวิชาการโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยรามคำแหง (ฝ่ายประถม) จะเป็นต้นแบบของการจัดการเรียนการสอนแบบเตรียมความพร้อม จะเอื้อประโยชน์ให้กับคณาจารย์ ข้าราชการ และนักศึกษาในสาขาวิชาต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาเด็กให้ใช้เป็นแหล่งค้นคว้า วิจัยและทดลองปฏิบัติการสอนเพื่อพัฒนางานวิชาการให้กว้างขวางออกไป ตลอดจนเปิดโอกาสให้บุคลากรภายนอกที่สนใจงานวิชาการด้านนี้ได้เข้ามาศึกษาดูงานเพื่อนำความรู้ไปใช้ในการพัฒนาเด็กและเยาวชนให้เติบโตเป็นประชากรที่มีคุณภาพของสังคมโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยรามคำแหง (ฝ่ายประถม) ได้ทำหน้าที่ตามเจตนารมณ์ของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ที่ให้บริการทั้งด้านสวัสดิการและวิชาการได้อย่างครบถ้วน นอกจากนี้โรงเรียนได้เริ่มดำเนินโครงการศูนย์การศึกษาสำหรับเด็กพิเศษ ซึ่งเริ่มดำเนินการมาตั้งแต่ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2548 เพื่อเปิดโอกาสให้นักเรียนที่มีความบกพร่องได้มีโอกาสศึกษาและพัฒนาตนเองร่วมกับผู้อื่นในสังคม ซึ่งเป็นการตอบสนองต่อนโยบายเพื่อการศึกษาของชาติอีกด้วย